Richard M. Stallman, 27 Şubat 2011 tarihinde Linux Kullanıcıları Derneği organizasyonu, Ankara Barosu Bilişim Kurulu ve Elektrik Mühendisleri Odası desteği ile, Ankara Barosu Eğitim Merkezinde “Özgür Yazılım ve Özgürlüğünüz” konulu bir konuşma gerçekleştirdi. Büyük bir zevkle katıldığım bu söyleşide Stallman Özgür yazılım ve GNU/Linux Felsefesi’nden ve sıkça yapılan “özürlüğümüzü” tehtit eden terimlerden bahsetti… “Linux”, “Açık Kaynak Kodlu Yazılım” gibi… Linux’un sadece bir işletim sistemi çekirdeği olduğunu ve genel olarak işletim sisteminin çok az bir kısmını kapsadığını, haklı olarak, eğer işletim sisteminden bahsedecek olursak ona GNU/Linux dememiz gerektiğinden bahsetti. Bu hususta Linus Torvalds’in “Özgür Yazılım” fikrine inanmadığından da üzülerek bahsetti. Söyleşide benim dikkatimi çeken en önemli cümleleri, “Özgürlüğümüzü, özgürlüğe inanmayanların savunmasına izin vermemeliyiz.” ve “Özel mülk yazılım geliştirmektense, hiç o yazılımı geliştirmemiş olmanız insanlık için daha iyidir.” cümleleri idi. Stallman’ın söyleşi esnasında rahat tavırları çok sevimli idi. Ayakkabılarını çıkararak söyleyişiye devam etmesi, espirili tavırları ve “Emacs Kilisesi”’nin azizi “St. IGNUtius” ‘a dönüşmesi ise büyük ilgi gördü. 🙂 Söyleşi bittiğinde ise sorulan sorular, tahminimce Stallman’ı tatmin edecek düzeyde değildi. “Duyma problemi yaşıyorum, yavaş yavaş tane tane konuşun” demesine rağmen, bir soruda on soru sorup, konudan bihaber olarak, jet hızı ile konuşup destan yazmaya çalışanların sayısı da az değildi. Stallman bir ara sorularınızı Türkçe sorun sinyali verdi ama yine kimse oralı olmadı… (Çünkü simültane çeviri çok iyi yapılıyordu.) Bir ara bu durumu ironik bulan bir soru geldi Stallman’a, ama soru soranın üslubu insanlar tarafından haklı olarak hoş karşılanmadı. Çünkü üslup insanları yargılar gibi idi… Bunun yanı sıra söyleşi esnasında Stallman’ın uyarılarını dinlememişcesine, dinleyicilerden gelen sorularda “Özgür yazılım” ifadesi yerine, “Açık kaynak kodlu yazılım, open source…” gibi ifadelerin kullanılması Stallman’ın iğnelemesinden kurtulamadı… Oysa ki söyleşi esnasında başından geçen çok güzel bir olayı anlatmıştı. Stallman birgün bir dergide, kendisinden “Açık kaynak kod felsefesinin babası” olarak bahsedilen bir makale okuyunca editöre, “Hayır ben açık kaynak kod fikrinin babası değilim, eğer öyle ise, birileri benim spermlerimi çalıp suni dölleme yapmış olmalı… Bu etik değil!” cevabını verdiğini söylediği esnada, salondakileri gülmekten yıktı:) Bu gerçekten iyi ve doğru bir örnekti. Bütün bunlara rağmen, söyleşi bence çok faydalı oldu. İnsanlar “özgürlüklerini”‘ ne kadar önemsemeleri gerektiğini ve özgürlüklerinin korunması için mücadele etmeleri gerektiğinin, bir kez daha farkına bu söyleşi ile varmış oldu. Bununla beraber, pek çok konu hakkında fikirlerini insanlarla paylaştı: Özgür Yazılım Vakfı, Facebook, Android, Microsoft, Amazon, Cloud Computing vs… Söyleşinin ardından Stallman ile fotograf çektirme ve imza seremonisi başladı… Bundan ben de nasibimi aldım tabii ki:)
Etkinlik fotoğraflarına ve söyleşinin videosuna http://linux.org.tr adreslerine yüklendiğinden itibaren ulaşabilirsiniz…
Not: Stallman’ı bizlerle buluşturan ve bu etkinlikte emeği geçen bütün herkese ayrıca teşekkür ediyorum… Benim için unutulmaz bir söyleşi idi.
Yücel K.